Barashada Qur’aanka iyo Sunnada: Iftiin Nolosha Iyo Samata baxa aduun iyo aakhiro
Barashada Qur’aanka Kariimka ah iyo Sunnada Nabiga (NNKH) waa tiirarka ugu muhiimsan ee uu ku istaago nolosha qofka Muslimka ah. Waa hanuunkii Eebbe noogu talagalay si aynu u gaarno ujeedada nolosha, u saxno camalkayaga, una gaadhno raalli ahaanshaha Rabbigeenna adduun iyo aakhiraba. Qofka baranaya diintiisa waa iftiinka bulshada, waa hanuunka ehelkiisa, waana milgaha Muslimka dhabta ah.
---
Qur’aanka Kariimka ah: Hadalkii Eebbe Oo Toosan
Qur’aanku waa kalmaddii Alle oo toos uga timid Samada, loona soo dejiyey Nabi Muxammad (NNKH) si uu ugu hanuuniyo aadanaha. Barashada Qur’aanku ma aha kaliya akhris iyo xifdin, balse waa faham, fikrad, iyo dhaqan. Waxaa Qur’aanka lagu tilmaamay:
> ﴿ كِتَابٌ أَنزَلْنَاهُ إِلَيْكَ مُبَارَكٌ لِّيَدَّبَّرُوا آيَاتِهِ وَلِيَتَذَكَّرَ أُولُو الْأَلْبَابِ ﴾
(Surat Saad aayadeeda: 29)
Macne: Kani waa Kitaab aanu kuu soo dejinay oo barakeysan, si ay uga fikiraan aayaadkiisa, una waantoobaan dadka caqliga leh.
Sidoo kale, Qur’aanku waa kitaab tilmaamaya jidka toosan:
> ﴿ إِنَّ هَٰذَا الْقُرْآنَ يَهْدِي لِلَّتِي هِيَ أَقْوَمُ ﴾
(Surat Al-Israa ayadeeda: 9)
Macne: Qur'aankani wuxuu hanuuninayaa jidka ugu toosan.
---
Sunnada Nabiga (NNKH): Tusaalihii Nolosha
Sunnadu waa sharaxaada Qur’aanka iyo sida lagu dhaqmo. La’aanteed, ma fahmi karno Qur’aanka si buuxda. Waxaa Alle yiri:
> ﴿ وَمَا آتَاكُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَمَا نَهَاكُمْ عَنْهُ فَانتَهُوا ﴾
(Surat Al-Hashr aayadeeda: 7)
Macne: Waxa uu Rasuulku idiin siiyo qaata, waxa uu idiinka reebana ka taga.
Axaadiista qaar waxay si toos ah u muujinayaan sida uu Nabigu u ahaa dhaqanka Qur’aanka:
> "كَانَ خُلُقُهُ الْقُرْآنَ"
(Xadiis – Muslim)
Macne: Cishah (RC) waxay tiri: Akhlaaqdiisu waxay ahayd Qur’aanka.
---
Cilmiga Shareecada iyo Fiqiga: Aqoon Lagu Noolaado aduun iyo Aakhiro Lagu Guuleysto
> "مَن يُرِدِ اللَّهُ بِهِ خَيْرًا يُفَقِّهْهُ فِي الدِّينِ"
(Sahih al-Bukhari & Muslim)
Macne: Qofkii Eebbe khayr u doono, wuu fahamsiiyaa diinta.
Sidoo kale wuxuu Nabi Muxammad yiri:
> "العلماء وَرَثَةُ الأنبياء"
(Xadiis – At-Tirmidhi)
Macne: Culimada waa dhaxlayaalkii nebiyada.
---
Faa’iidooyinka Barashada Diinta: Aduun Iyo Aakhiro
1. Hanuun iyo Iftiin:
Barashada Qur’aanka iyo Sunnada waxay qofka siisaa hanuun, nuur iyo garasho sare.
2. Qalbi daggan iyo naf sugan:
> ﴿ أَلَا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ ﴾
(Surat Ar-Ra’d aayadeeda: 28)
Macne: Qalbiyada waxay ku dagganaadaan xuska Alle.
3. Darajo sare Aakhiro:
> "يُقَالُ لِصَاحِبِ الْقُرْآنِ: اقْرَأْ وَارْتَقِ، وَرَتِّلْ كَمَا كُنْتَ تُرَتِّلُ فِي الدُّنْيَا، فَإِنَّ مَنْزِلَتَكَ عِنْدَ آخِرِ آيَةٍ تَقْرَؤُهَا"
(Sunan Abi Dawood & At-Tirmidhi)
Macne: Waxaa la dhihi doonaa: Akhri oo kor u kac, si tartiib ah u akhri sidii aad adduunka ugu akhrin jirtay, meesha aad aayadda ugu dambeysa ka akhrido ayaad ka joogaysaa darajadaada.
---
Gunaanad
Barashada Qur’aanka, Sunnada, fiqiga iyo shareecada waa dariiqa raxmada iyo guusha adduunyo iyo aakhiro. Waa waajib saaran qof kasta oo Muslim ah inuu dadaal u galo, si uu Alle raalli uga noqdo, una guuleysto nolosha dhabta ah.
> ﴿ وَقُل رَّبِّ زِدْنِي عِلْمًا ﴾
(Surat Taa-Haa: 114)
Macne: Ilaahayow, i kordhi cilmi.
11 Faa'iido oo laga helo aqrinta quraanka kariimka ah, waxaa soo jeedinaya Sh Maxamed Cumar Dirir. halkan ka dhayso 👇